Ayat Namazı Nedir?
Ayat namazının farz olmasının şer’i sebepleri şunlardan ibarettir:
Az bir bölümü dahi olsa, ay ve güneş tutulması; Deprem ve normal olmayan kara, kızıl ve sarı rüzgârlar gibi insanların genelinin korkmasına neden olan doğaüstü (anormal) olaylar; Aşırı (şiddetli – koyu) karanlık; Yer çökmesi ve dağ yıkılması (devrilmesi), Şiddetli gök gürültüsü ve gökyüzünde bazen ateş görülmesi. Güneş ve ay tutulmaları ve deprem dışındaki durumlarda, olaydan dolayı halkın genelinin korku ve dehşete kapılması gerekmektedir. Korkutucu olmayan veya çok az kişinin dehşet ve korkuya kapılmasına neden olan olaylara itibar edilmez.
Not: Ayat namazı, olayın meydana geldiği şehirde yaşayanların yanı sıra, hadisenin meydana geldiği şehirle bir gibi sayılan şehrin bitişiğinde yaşayan kimseler için de farzdır.
Ayat Namazının Kılınma (Eda) Vakti
– Deprem ve benzeri olaylarda genellikle olayların süresi, ayat namazını kılmak için yeterli değildir ve namaz (ilk fırsatta kılınmalı) ertelenmemelidir. Eğer birisi ilk fırsatta kılmayıp geciktirerek günah işlerse, bundan sonra ömür boyu bu namazı kılması ona farzdır ve her halükarda eda niyetiyle kılmalıdır.
Ayat Namazının Kılınış Şekli
-Ayat namazı birkaç şekilde kılınabilir:
Birinci Şekil:
Niyet ve tekbirden sonra, Fatiha ve sure okunur ve rükûya gidilir, daha sonra rükûdan kalkılır ve tekrar Fatiha ve sure okunarak rükûya gidilir ve yine rükûdan kalkılır ve yeniden Fatiha ve sure okunur ve rükuya gidilir ve daha sonra rükûdan kalkılır ve aynı şekilde (her rükudan önce Fatiha ve sure okumak suretiyle) beş rükuluk bir rekât tamamlanıncaya kadar bu şekilde yapılır. Beşinci rükudan sonra secdeye gidilerek iki secde yapılıp, ikinci rekât için ayağa kalkılır ve ikinci rekât da birinci rekât gibi kılınır, iki secdeden sonra teşehhüt okunup selâm verilir.
İkinci Şekil:
Niyet ve tekbirden sonra Fatiha ve bir surenin bir ayetini okuyarak rükûya gidilir. Daha sonra rükûdan kalkılır ve (Fatiha suresini okumadan) aynı surenin sonraki ayetini okur ve tekrar rükûya gider ve sonra rükudan doğrulur ve aynı surenin daha sonraki ayetini okur ve rükûya gider; beşinci rükûya kadar böyle devam eder ve beşinci rükûdan önce ayetlerini okuduğu sure son rükudan önce tamamlanır, sonra beşinci rükûya gidilir, sonra da iki secde yapılıp ikinci rekât için ayağa kalkılır ve ikinci rekât da birinci rekât gibi kılınır, teşehhüt okunup selâm verilir. Her rekâtta surenin bir ayeti okunmak istediğinde her rekâtın başlangıcında okuduğu Fatiha’yla yetilir ve onu birden fazla okumamalıdır.
Üçüncü Şekil:
Rekâtların birini yukarıdaki iki şekilden birine uygun olarak ve diğer rekâtı da diğer şekilde yerine getirir.
Ayat Namazının Cemaatle Kılınması
-Ayat namazını cemaatle kılmanın sakıncası yoktur, hatta cemaatle kılınması müstehaptır.
-Ayat namazının cemaatle kılınmasının hükmü, günlük namazların cemaatle kılınması gibidir. Dolayısıyla imamın kıraati (sureleri okuması) ona tabi olanlar için yeterlidir.
Bir Ayeti İki Kısma Bölme
– Ayat namazında bir ayeti iki kısma bölmenin, örneğin birinci kısımda ” lem yelid” ve ikinci kısımda da ”ve lem yuled” demenin, sakıncası yoktur.
Ayat Namazının Günlük Namazla Çakışması
– Eğer günlük namaz ve ayat namazını birlikte kılacak kadar vakit yoksa (vakit dar ise) bu durumda günlük namazı önce kılınmalıdır.
Bir Soru
Eğer namaz esnasında deprem olursa namazı bozup depremden sonra namazı tekrar kılabilir miyim?
Cevap: Eğer tehlike ihtimali verirseniz namazı bozmanızın bir sakıncası yoktur.
Erkeklerin Yüksek Sesle Kıraati
– Ayat namazının yüksek sesle kıraati (okunması) müstehaptır.
